Podstawy języka Python - 1T

Instalacja Pythona: python.org

Środowisko programistyczne: PyCharm

Wyświetlanie tekstu - funkcja print()


print("Hello, world!")
  

Wczytywanie danych wejściowych - funkcja input()

Wczytywanie napisów


imie = input("Jak masz na imię? ")
print("Witaj,", imie)
  

Wczytywanie liczb - zamiana typu danych


wiek = int(input("Podaj swój wiek: "))
print("Za rok będziesz mieć:", wiek + 1)
  
int() - liczba całkowita
float() - liczba zmiennoprzecinkowa
str() - tekst

Zmienne


x = 5           # int
pi = 3.14       # float
imie = "Anna"   # str
is_valid = True # boolean
  

Operatory

Operatory przypisania


x = 10          # Przypisanie wartości do zmiennej

x += 5          # x = x + 5 → x = 15

a, b = 5, 10    # Przypisanie wartości do kilku zmiennych jednocześnie
print(a, b)     # 5 10

a, b = b, a     # Zamiana dwóch zmiennych
print(a, b)     # 10 5
  

Operatory arytmetyczne


a = 5
b = 2

print(a + b)   # dodawanie → 7
print(a - b)   # odejmowanie → 3
print(a * b)   # mnożenie → 10
print(a / b)   # dzielenie → 2.5
print(a // b)  # dzielenie całkowite (bez reszty) → 2
print(a % b)   # modulo (reszta z dzielenia) → 1
print(a ** b)  # potęgowanie → 25
  

Operatory porównania


a, b = 10, 3

print(a == b)   # równe → False
print(a != b)   # różne → True
print(a > b)    # większe → True
print(a < b)    # mniejsze → False
print(a >= b)   # większe lub równe → True
print(a <= b)   # mniejsze lub równe → False
  

Operatory logiczne


x, y = True, False
print(x and y)  # AND → False
print(x or y)   # OR → True
print(not x)    # NOT → False
  

Instrukcje warunkowe

Jeśli warunek jest prawdziwy - wykonana zostanie część if
W przeciwnym wypadku - wykonana zostanie część else


wiek = 18

if wiek >= 18:
    print("Jesteś pełnoletni")
else:
    print("Jesteś niepełnoletni")
  

elif (else if) - kolejny warunek, wykonywany jeśli poprzedni nie był prawdziwy


ocena = int(input("Podaj ocenę (1-6): "))

if ocena == 6:
    print("Celujący")
elif ocena >= 4:
    print("Pozytywna")
else:
    print("Do poprawy")
  

Pętle

Pętle for


for i in range(5):    # range(5) → 0,1,2,3,4
    print(i)

for litera in "Python":
    print(litera)

owoce = ["jabłko", "banan", "gruszka"]
for owoc in owoce:
    print(owoc)
  

Pętla while


i = 1
while i <= 5:
    print(i)
    i += 1
  

Listy

Tworzenie listy


owoce = ["jabłko", "banan", "gruszka"]  # Lista z 3 elementami
liczby = [1, 2, 3, 4, 5]                # Lista z 5 elementami
puste = []                              # pusta lista
  

Dostęp do elementów listy


print(owoce[0])   # jabłko (pierwszy element)
print(owoce[-1])  # gruszka (ostatni element)
  

Modyfikacja elementu


owoce[1] = "śliwka"   # zamiana banana na śliwkę
print(owoce)          # ['jabłko', 'śliwka', 'gruszka']
  

Dodawanie elementów


owoce.append("banan")       # dodaje nowy element na końcu listy
owoce.insert(1, "cytryna")  # dodaje nowy element na pozycji 1
print(owoce)                # ['jabłko', 'cytryna', 'śliwka', 'gruszka', 'banan']
  

Usuwanie elementów


owoce.remove("jabłko")      # usuwa pierwszy napotkany element o podanej nazwie
owoce.pop()                 # usuwa ostatni element
del owoce[0]                # usuwa element o indeksie 0 (pierwszy element z listy)
owoce.clear()               # usuwa wszystkie elementy
  

Podstawowe operacje


liczby = [1, 2, 3, 4, 5]

print(len(liczby))       # długość listy → 5
print(sum(liczby))       # suma elementów → 15
print(min(liczby))       # najmniejszy element → 1
print(max(liczby))       # największy element → 5
  

Sortowanie i odwracanie


liczby = [4, 1, 3, 2]
liczby.sort()               # [1, 2, 3, 4]
liczby.sort(reverse=True)   # [4, 3, 2, 1]
liczby.reverse()            # odwrócenie kolejności
  

Slicing (wycinanie fragmentu listy)


litery = ["a", "b", "c", "d", "e"]
print(litery[1:4])   # ['b', 'c', 'd']   (od indeksu 1 do 3)
print(litery[:3])    # ['a', 'b', 'c']   (początek do 2)
print(litery[2:])    # ['c', 'd', 'e']   (od indeksu 2 do końca)
  

Listy wielowymiarowe (lista wewnątrz listy)


macierz = [
    [1, 2, 3],
    [4, 5, 6],
    [7, 8, 9]
]

print(macierz[0][1])  # 2 (pierwszy wiersz, drugi element)

# Inny zapis:
# macierz = [[1, 2, 3], [4, 5, 6], [7, 8, 9]]
  

Operatory przynależności

(można wykorzystać jako warunek do if/else)


owoce = ["jabłko", "banan"]
print("jabłko" in owoce)       # True
print("gruszka" not in owoce)  # True
  

Losowość - moduł random

Aby korzystać z losowania, należy najpierw zaimportować moduł random


import random
  
Import modułów zazwyczaj umieszcza się na początku kodu

Najczęściej używane funkcje losowości


import random

# losowa liczba całkowita z przedziału [1, 6]
rzut = random.randint(1, 6)
print("Rzut kostką:", rzut)

# losowa liczba zmiennoprzecinkowa z przedziału [0, 1)
print(random.random())

# losowa liczba zmiennoprzecinkowa z przedziału [1, 10]
print(random.uniform(1, 10))

# losowy element z listy
kolory = ["czerwony", "zielony", "niebieski"]
print(random.choice(kolory))

# losowe przemieszanie listy
karty = ["A", "K", "D", "10"]
random.shuffle(karty)
print("Potasowane karty:", karty)

# losowanie kilku elementów z listy
print(random.sample(kolory, 2))  # np. ['zielony', 'niebieski']